Bloedvat

Uit FysioPedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Arteriessystem.png

Een bloedvat, soms foutief ader genoemd, maakt deel uit van de bloedsomloop. Mensen en andere zoogdieren, maar ook bijvoorbeeld vissen en vogels, hebben verschillende soorten bloedvaten, te weten:

  • Slagaders of arteriën (lat. arteria, mv. arteriae) - Dit zijn de bloedvaten die rechtstreeks van het hart aftakken om een orgaan van bloed te voorzien. Door de pompwerking van het hart, zal de druk in de slagaders pulsatiel zijn. Men kan het bloed in de slagaders voelen kloppen, bijvoorbeeld in de polsslagader (arteria radialis). Op twee uitzonderingen na transporteren de slagaders zuurstofrijk bloed. Twee slagaders transporteren zuurstofarm bloed, namelijk: de longslagaders (arteria pulmonales), die van het hart naar de longen lopen, en navelstrengslagaders bij de foetus (arteria umbilicales).
  • Kleine arteriën of arteriolen - Dit zijn kleine bloedvaatjes met kringspiertjes in de wand die kunnen samentrekken of ontspannen. Op deze manier zorgen ze voor het vernauwen of verwijden van het lumen van deze bloedvaten en regelen zo de hoeveelheid bloedaanvoer in de weefsels.
  • Haarvaten of capillairen - Dit zijn zeer dunne bloedvaten die tot diep in het weefsel doordringen. Ze sluiten aan op de arteriolen. Enkel in de haarvaten vindt de uitwisseling van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen plaats.
  • Aders, ook wel venen genoemd (lat. vena, mv. venae) - Deze brede bloedvaten met slappe wanden zorgen voor de terugvoer van het bloed vanuit de organen richting hart. Het bloed wordt hier niet meer pulsatiel vooruitgestuwd door het hart, maar stroomt aan een gelijkmatiger tempo naar het hart. De aders hebben terugslagkleppen die verhinderen dat het bloed de verkeerde kant op stroomt. De aders, behalve de longaders en navelstrengader (v. umbilicalis), transporteren zuurstofarm bloed.
  • Poortaders - Dit zijn bloedvaten die twee organen onderling verbinden en niet rechtstreeks in verbinding staan met het hart. In het menselijk lichaam bevinden zich twee poortaders.
    • Vena porta: van het darmkanaal rechtstreeks naar de lever, waar het bloed opnieuw een haarvatenstelsel instroomt. In de lever worden voedingsstoffen en afvalstoffen, opgenomen uit het spijsverteringskanaal, uit het bloed gehaald. Het suikergehalte in deze poortader varieert zeer sterk door opname ervan uit de darm.
    • De andere poortader bevindt zich in het hoofd en zorgt voor het rechtstreeks transport van bepaalde hormonen tussen de hersenen en de hypofyse.


{{{afb_links}}} Bloedsomloop {{{afb_rechts}}} Icoon-manvrouw.png

Hart - Bloedvaten - Bloed
Vaatstelsel: Arteriën - Arteriolen - Haarvaten - Venulen - Venen - Holle lichaamsaders (vena cava)
Specifieke bloedvaten: Aorta - Kransslagaders - Longslagaders - Spiraalarteriën - Poortaders
Verwante onderwerpen: Bloeddruk - Hemoglobine - Bloedcel - Plasma - Serum - Bloedstolling - Humorale immuniteit